Hiện nay, bệnh Chikungunya (CHIKV) – một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya gây ra – đang có xu hướng lan rộng tại nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới, trong đó có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam. Bệnh lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus – cũng là tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết.
Đặc điểm dịch tễ và triệu chứngThời gian ủ bệnh: 2–12 ngày (trung bình 4–7 ngày) sau khi bị muỗi mang virus đốt.
Triệu chứng thường gặp: Sốt cao đột ngột, đau khớp dữ dội (đặc biệt ở tay, chân), đau cơ, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, nổi ban. Đau khớp có thể kéo dài nhiều tuần hoặc nhiều tháng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt.
Bệnh có thể gây biến chứng ở người cao tuổi, người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch suy giảm.
Nguy cơ nhầm lẫn với sốt xuất huyếtDo cùng đường truyền bệnh qua muỗi Aedes và có biểu hiện sốt, đau, phát ban… nên Chikungunya rất dễ bị nhầm với sốt xuất huyết hoặc sốt Zika. Việc chẩn đoán chính xác cần dựa vào khai thác dịch tễ, triệu chứng đặc trưng và xét nghiệm khẳng định.
Khuyến cáo phòng bệnh từ ngành Y tếĐể chủ động phòng chống dịch bệnh Chikungunya và các bệnh truyền qua muỗi, Sở Y tế khuyến cáo người dân:
Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi: Úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng; thay rửa nước bình hoa, bể cảnh hàng tuần; khơi thông cống rãnh; thu gom phế thải có thể đọng nước.
Phòng tránh muỗi đốt: Ngủ màn kể cả ban ngày; mặc quần áo dài tay; dùng kem xua muỗi, hương muỗi, vợt muỗi, lưới chắn…
Giám sát sức khỏe: Khi có triệu chứng sốt cao, đau khớp, mệt mỏi, nổi ban… đặc biệt sau khi đi về từ vùng dịch hoặc bị muỗi đốt nhiều, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Hợp tác giám sát dịch tễ: Báo ngay cho y tế địa phương khi phát hiện nhiều muỗi, lăng quăng (bọ gậy) hoặc có người nghi mắc bệnh để xử lý sớm, tránh lây lan.
Thông điệp sức khỏeBệnh Chikungunya tuy chưa có vắc xin phòng bệnh đặc hiệu, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa hiệu quả nếu mỗi người, mỗi gia đình và cộng đồng chủ động diệt muỗi, diệt lăng quăng, phòng muỗi đốt. Chủ động phòng bệnh cho bản thân chính là bảo vệ sức khỏe cho cả cộng đồng.
