Mỗi năm, Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh tiếp nhận điều trị trên 400 trẻ sinh non, trong đó có khoảng 40 trẻ sinh rất non và cực kỳ non tháng. Hầu hết các bé đều chào đời rất sớm khi chưa đủ 37 tuần tuổi và rất nhẹ cân. Với những trẻ sinh non, các cơ quan gan, phổi, thận, não, ruột đều non yếu. Các bé thường gặp nhiều vấn đề về sức khỏe như: Suy hô hấp do phổi chưa trưởng thành, suy tim do còn ống động mạch, nhiễm trùng, viêm ruột hoại tử. Trẻ có tuổi thai càng nhỏ thì nguy cơ mắc các di chứng bệnh tật và tử vong càng cao, diễn biến sức khỏe của trẻ thay đổi khó lường.
BSCKII Nguyễn Thu Hà, Trưởng khoa Sơ sinh, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết: “Đối với trẻ sinh non, nhẹ cân, các y, bác sĩ của Bệnh viện đã triển khai nhiều kỹ thuật chăm sóc, điều trị hiện đại như: Nuôi trẻ trong lồng ấp, chiếu đèn vàng da, hỗ trợ các kỹ thuật cao thở máy, nuôi dưỡng tĩnh mạch, đặt đường truyền tĩnh mạch rốn- đường truyền tĩnh mạch trung tâm, longline, bơm surfactant, áp dụng phương pháp Kangaroo cho trẻ tiếp xúc da kề da với mẹ,…Nhờ đó, nhiều em bé sinh cực non, thậm chí chỉ nặng 500gram cũng đã được nuôi sống thành công tại Khoa Sơ sinh của Bệnh viện”.
Với trẻ sinh non, sữa mẹ có vai trò rất quan trọng. Bởi sữa mẹ không chỉ đơn thuần là dinh dưỡng mà còn có ý nghĩa đến sự sống còn của bé. Sinh non, nhẹ cân kéo theo nếu bé sử dụng sữa bột thì nguy cơ bị viêm ruột hoại tử là rất cao. Những trẻ mắc bệnh viêm ruột hoại tử ở mức độ phải can thiệp phẫu thuật thì khả năng sống của trẻ giảm đi rất nhiều, đặc biệt sau phẫu thuật trẻ còn chịu nhiều biến chứng như nhiễm trùng, hội chứng ruột ngắn, giảm hấp thu, suy dinh dưỡng. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, từ tháng 7/2020, Bệnh viện Sản Nhi đã triển khai Ngân hàng sữa mẹ, và trở thành Bệnh viện đầu tiên của miền Bắc được Bộ Y tế trao danh hiệu “Bệnh viện thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc”. Đây là một hoạt động có ý nghĩa thiết thực dành cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là các trẻ sinh non, nhẹ cân, bệnh lý.
Điều dưỡng Nguyễn Thị Hồng, Khoa Sơ sinh, Biệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết: “Các bà mẹ hiến tặng sữa thì đều được nhân viên của Ngân hàng sữa mẹ sàng lọc rất kỹ càng. Ví dụ không được sử dụng các chất kích thích, cồn, uống rượu bia hoặc không bị nhiễm các bệnh như HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai. Sữa của bà mẹ sẽ được làm xét nghiệm trước khi thanh trùng. Sau khi thanh trùng xong sẽ làm lại xét nghiệm một lần nữa, nếu không đạt sẽ huỷ, còn đạt yêu cầu sẽ được cấp đông và sau sẽ sử dụng cho các em bé sinh non tháng hoặc mẹ không có sữa”.
Công tác chăm sóc, điều trị trẻ sinh non, nhẹ cân vô cùng vất vả. Không chỉ cần sự hỗ trợ từ nhiều phương tiện, máy móc, dụng cụ, trang bị kỹ thuật mà còn cần sự chăm sóc tỉ mỉ của các điều dưỡng từ việc cho ăn, đến vệ sinh cho trẻ. Do đó, cùng với việc nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, y đức, các y, bác sĩ tại Khoa Sơ sinh luôn cố gắng, nỗ lực hết mình trong công việc để đồng hành vượt qua nguy hiểm cùng những bệnh nhân nhi, góp phần giảm tỷ lệ tử vong sơ sinh, giảm tỷ lệ chuyển viện, đem lại niềm vui, hạnh phúc cho các gia đình.
Chị P.T.T, trú tại xã Hải Tiến, thành phố Móng Cái, Quảng Ninh chia sẻ: “Tôi mang thai được 33 tuần thì có hiện tượng đau bụng. Đi siêu âm các bác sĩ chỉ định là đẻ thường. Em bé sinh ra được 2kg. Lúc sinh ra, em bé rất yếu phải đi ấp lồng và được các bác sĩ chăm sóc đặc biệt. Sau một tuần điều trị thì sức khoẻ của em bé đã ổn định”.
Nhằm hỗ trợ, chăm sóc toàn diện cho trẻ sinh non, Bệnh viện đã xây dựng quy trình phối hợp Sản – Nhi chặt chẽ từ lúc trước sinh, sau sinh và đến khi trẻ xuất viện. Ngay từ khi mang thai, bà mẹ đến Bệnh viện được các bác sĩ khám sàng lọc trước sinh để đảm bảo sức khỏe thai kỳ tốt nhất, sàng lọc các dị tật cho bé từ thai kỳ và lượng giá tình trạng sinh. Sau khi thăm khám, nếu đánh giá thai phụ có nguy cơ sinh non, với các trường hợp cần thiết các y, bác sĩ sẽ tư vấn các biện pháp hỗ trợ và tiến hành tiêm trưởng phổi cho thai nhi. Sau sinh, những trẻ sinh non được hỗ trợ cấp cứu, sàng lọc sau sinh, được dùng sữa mẹ hoàn toàn từ ngân hàng sữa, tiêm chủng vắc xin phòng bệnh, kết hợp với các kỹ thuật hiện đại nâng cao hiệu quả, thời gian điều trị. Khi trẻ xuất viện, gia đình sẽ được tổ tư vấn hướng dẫn cách chăm sóc trẻ tại nhà để đảm bảo trẻ phát triển tốt nhất.
BSCKII Bùi Minh Cường, Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết: “Đến thời điểm hiện tại chúng tôi đã có sự chuẩn bị tốt nhất đối với chuyên ngành Nhi sơ sinh. Về mặt nhân lực, tất cả những kíp bác sĩ, điều dưỡng, chúng tôi cho đi đào tạo từ các Trung tâm Nhi sơ sinh lớn nhất của Việt Nam như ở miền Bắc, miền Nam và Trung Ương. Bên cạnh đó, chúng tôi có sự chuẩn bị về cơ sở vật chất, cũng như các trang thiết bị y tế hiện đại nhất, tốt nhất phục vụ chuyên ngành Nhi sơ sinh. Ngoài ra, để đảm bảo việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ non tháng tốt nhất, năm 2020 Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh đã khánh thành Ngân hàng sữa mẹ. Đây là ngân hàng sữa mẹ đầu tiên của miền Bắc, với mục đích là để chăm sóc và nuôi dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non tháng, nhẹ cân. Trong năm tới, ngoài việc phát triển những kỹ thuật chuyên sâu của chuyên ngành Hồi sức tích cực Nhi sơ sinh, chúng tôi còn tiếp tục chuyển giao những kỹ thuật này cho các đơn vị tuyến dưới, nhất là những đơn vị còn khó khăn trong chuyên ngành Nhi sơ sinh và chăm sóc trẻ sinh non tháng, nhẹ cân”.
Việc chăm sóc, điều trị các bé sinh non là một cuộc chiến thầm lặng đòi hỏi sự cố gắng, kiên nhẫn, bền bỉ của cả cả gia đình và các bác sĩ, điều dưỡng. Mỗi bé được xuất viện khỏe mạnh đã mang đến niềm vui, hạnh phúc cho người thân và cho cả các y, bác sĩ – những người vẫn đang ngày đêm nỗ lực giành lại sự sống cho những bệnh nhân “tí hon”.
Ngọc Phượng, Mạnh Hùng – CDC QN
